Biruni Kimdir, Neler Yapmıştır?

29.03.2022
87
Okuma Süresi: 3 dakika
A+
A-
Biruni Kimdir, Neler Yapmıştır?
oy

Biruni Kimdir, Neler Yapmıştır? 4 Eylül 973 tarihinde Harezm’de Dünya’ya geldi. Küçük yaşta babasını kaybeden Biruni Afrigoğulları hanedanı tarafından korundu. Sarayda Abdussamed bin Hakim ve İbn-i Irak’tan eğitim aldı. Aldığı dersler astroloji ve matematik üzerineydi. Daha 17 yaşındayken ilk kitabını yazdı. Harezm ele geçirilince ise Biruni, İran’a gidip bir süre orada yaşadı. Ziyariler tarafından korunmaya başlayınca ise El Âsâr’ul Bâkiye adlı kitabını yazdı. Sonraları memleketine geri döndü ve Ebu’l Vefa ile beraber gökbilim ve astrolojiye dair çalışmalar yaptı. 1071 yılında Gazneli Mahmut, Harezm’i ele geçirdi ve bunu öğrenen Biruni, Gazne şehrine giderek Gaznelilerin himayesi altına girdi. Gaznelilerin safına katıldığında sarayda büyük bir ilgiyle karşılandı. Farklı bilim insanlarının dikkatini çekmeyi ve onların gözüne girmeyi başaran Biruni, bu itibarı sayesinde Gazneli Mahmut ile beraber Hindistan seferine çıktı. Burada da Hint bilim adamlarının dikkatini çeken Biruni, Hindistan ele geçirilince Nendene şehrine yerleşti ve bilimsel araştırmalarını burada sürdürmeye karar verdi. Sanskritçeyi öğrendi ve burada Hint kültürü ve Hint toplumu yaşamı üzerine çalışmalar yaptı. Burada geçirdiği yılların ardından Gazne şehrine döndü. Bu dönem Biruni’nin en parlak dönemi olarak da görülür. Tahdîdu Nihâyet’il Emâkin adlı kitabı üzerine olan çalışmalarını bu dönemde bitirip 1025 yılında yayınladı. Astronomi üzerine yazdığı Kanûn-i Mes’ûdî adlı eserini Gazneli Mahmut’un oğlu olan Sultan Mesud’a ithaf etti. 13 Aralık 1048 yılında hayatını kaybetmiştir. Kökeni konusunda İranlı veya Türk olduğuna dair tartışmalar sürmektedir ancak genel kanıya göre Türk olduğu kabul edilmektedir.

Biruni Neler Yapmıştır?

Asar-ül Bakiye adlı ilk eseri 17 yaşındayken yayımlanmıştır. Daha bu kadar genç yaşta bir eser ortaya koyacak kadar hızlı öğrenen Biruni gelecekte adından fazlasıyla da söz ettirdi. Bilinen eserlerinin sayısı 180’i geçmektedir. Bunların 70’i astronomi, 20’si matematik üzerinedir. Tıp, biyoloji, madenler, hayvanlar, bitkiler ve şifalı otlar üzerine bir dizin de ortaya koymuştur. Biruni Kimdir, Neler Yapmıştır?  Her ne kadar bu kitapları yazmış olsa da, kitaplarındaki ağır dilden dolayı Orta Çağ’da çevrilmemiş ve bu nedenden ötürü kitaplarının sadece 27 tanesi günümüze kadar aktarılabilmiştir. Kendisinin bilim dışında da bir adet romanı ve Hindistan’a dair bir kitabı vardır.